प्लाझ्मा म्हणजे काय? – What is Plasma Meaning in Marathi – Plasma Therapy

प्लाझ्मा म्हणजे काय? – What is Plasma Meaning in Marathi – Plasma Therapy – हल्ली आपण Plasma प्लाझ्मा हा शब्द वारंवार कुठेना कुठेतरी ऐकत असतो. मग ते News Channel वरील बातम्या असो किंवा एखाद्या दवाखान्यातील फलक असो. अशा वेगवेगळ्या ठिकाणी आपणाला Plasma तसेच Plasma Therapy, Plasma Donation, Blood Plasma हे शब्द ऐकायला मिळत असतात.

चला तर पाहूया ह्या प्लाजमा चा अर्थ नक्की होतो तरी काय? नक्की हा प्लाजमा म्हणजे काय What is Plasma Meaning in Marathi आणि याचा उपयोग कुठे आणि कसा होतो?


What is Plasma Meaning in Marathi
Plasma Meaning in Marathi

प्लाझ्मा म्हणजे काय? Plasma Meaning in Marathi

प्लाझमा हा रक्ताचा स्पष्ट, पेंढा-रंगीत द्रव भाग असतो जो लाल रक्तपेशी, पांढऱ्या रक्त पेशी, प्लेटलेट्स आणि इतर सेल्युलर घटक काढून टाकल्यानंतर राहतो. हा मानवी रक्तातील एक सर्वात मोठा घटक आहे, ज्यामध्ये सुमारे 55 टक्के रक्ताचा समावेश होतो आणि त्यात पाणी, क्षार, एन्झाईम्स, अँटीबॉडीज आणि इतर प्रथिने असतात.

  • 90% पाण्याने बनलेला, प्लाझ्मा हे पेशी आणि मानवी शरीरासाठी आवश्यक असलेल्या विविध पदार्थांचे वाहतूक करणारे माध्यम आहे.
  • प्लाझ्मा शरीरात रक्त गोठणे, रोगांशी लढणे आणि इतर गंभीर कार्यांसह विविध कार्ये पार पाडत असतो.
  • सोर्स प्लाझ्मा Source plasma हा प्लाझ्मा आहे जो निरोगी, स्वैच्छिक दात्यांकडून प्लाझ्माफेरेसीस plasmapheresis नावाच्या प्रक्रियेद्वारे गोळा केला जातो आणि अंतिम थेरपी (fractionation) मध्ये पुढील उत्पादनासाठी केवळ वापरला जातो. Source plasma दात्यांना त्यांच्या वेळेची आणि मेहनतीची भरपाई दिली जाऊ शकते.
  • पुनर्प्राप्त केलेला प्लाझ्मा संपूर्ण रक्तदानाद्वारे गोळा केला जातो ज्यामध्ये प्लाझ्मा त्याच्या सेल्युलर घटकांपासून वेगळा केला जातो. पुनर्प्राप्त केलेला प्लाझ्मा अंशीकरणासाठी (fractionation ) वापरला जाऊ शकतो.

प्लाझ्मा आपणाला निरोगी कसे ठेवते?

अनेक गंभीर आरोग्य समस्यांसाठी प्लाझ्मा हा उपचाराचा एक महत्त्वाचा भाग असतो. म्हणूनच लोक रक्त प्लाझ्मा दान करण्यास सांगत असतात.

पाणी, मीठ आणि एन्झाईम्ससह, प्लाझ्मामध्ये इतर महत्त्वाचे घटक देखील असतात. यामध्ये अँटीबॉडीज, गोठण्याचे घटक आणि प्रथिने अल्ब्युमिन आणि फायब्रिनोजेन यांचा समावेश होतो. आपण जेव्हा रक्तदान करतो तेव्हा, हेल्थकेअर प्रदाते हे महत्त्वाचे भाग आपल्या प्लाझ्मापासून वेगळे करत असतात. हे भाग नंतर विविध उत्पादनांमध्ये केंद्रित केले जात असतात. ही उत्पादने नंतर उपचार म्हणून वापरली जातात जी भाजणे, शॉक, आघात आणि इतर वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थितीत पीडित लोकांचे जीवन वाचविण्यात मदत करू शकतात.


हे देखील वाचा : Cutie Pie Meaning in Marathi

हे देखील वाचा : Bestie म्हणजे काय?

हे देखील वाचा : Soulmate म्हणजे नक्की काय?

हे देखील वाचा : Omicron Symptoms In Marathi


प्लाझ्मामधील प्रथिने proteins आणि प्रतिपिंडे antibodies देखील दुर्मिळ दीर्घकालीन परिस्थितींसाठी उपचारांमध्ये वापरली जातात. यामध्ये स्वयंप्रतिकार विकार autoimmune disorders आणि हिमोफिलिया hemophilia यांचा समावेश होतो. या परिस्थितीमध्ये असलेले लोक उपचारांमुळे दीर्घ आणि उत्पादक आयुष्य जगू शकतात. खरं तर, काही आरोग्य संस्था प्लाझ्माला “जीवनाची देणगी” म्हणतात.


What is Plasma Meaning in Marathi
Plasma Meaning in Marathi

प्लाजमा दान Plasma Donation Meaning in Marathi

जर आपणाला इतर गरजूंना मदत करण्यासाठी प्लाझ्मा दान करायचा असेल तर त्यासाठी आपणाला स्क्रीनिंग Screening Process प्रक्रियेतून जावे लागते. ही प्रक्रिया आपले रक्त निरोगी आणि सुरक्षित असल्याची खात्री करण्यासाठी असते. जर आपण प्लाझ्मा दाता Plasma Donor म्हणून पात्र असू, तर आपणाला प्रत्येक फॉलो-अप भेटीमध्ये सुमारे दीड तास क्लिनिकमध्ये घालवावा लागतो.

वास्तविक रक्तदान प्रक्रियेदरम्यान, आपले रक्त एका हाताच्या शिरामध्ये लावलेल्या एका सुईद्वारे काढले जाते. एक विशेष मशीन आपल्या रक्ताच्या नमुन्यातून प्लाझ्मा आणि अनेकदा प्लेटलेट्स platelets वेगळे करते. या प्रक्रियेला प्लाझ्माफेरेसिस plasmapheresis म्हणतात. उरलेल्या लाल रक्तपेशी आणि इतर रक्त घटक थोड्या खारट (मीठ) द्रावणासह आपल्या शरीरात परत येतात.

प्रकार AB प्लाझ्मा सर्व रक्त प्रकारांच्या लोकांना दिला जाऊ शकतो. अमेरिकेमध्ये AB रक्ताचा प्रकार दुर्मिळ असल्यामुळे, या प्लाझ्माचा पुरवठा सहसा कमी असतो.


प्लाझ्मा थेरपी पहिल्यांदा कधी वापरली गेली?

ही काही नवीन उपचार पद्धती नाही. याचा शोध 130 वर्षांपूर्वी म्हणजेच 1890 मध्ये जर्मन फिजिओलॉजिस्ट एमिल वॉन बेहरिंग यांनी लावला होता. यासाठी त्यांना नोबेल पारितोषिकही मिळाले. वैद्यक क्षेत्रातील हे पहिले नोबेल होते.

Leave a Comment